اکثر موارد سرطان گردن رحم در اثر عفونت ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی (HPV یا Human Papillomavirus ) ایجاد میشود. ویروس HPV رایجترین عفونتی است که از طریق آمیزش جنسی انتقال مییابد. این عفونت، در بسیاری از زنانی که دچار آن هستند، در نهایت برطرف میشود، اما در برخی از آنها عفونت بهصورت دائمی (طولانیمدت) در میآید، که این عفونت دائمی یکی از عوامل خطر ایجاد سرطان گردن رحم است. تأیید دو واکسن HPV باعث شده است پرسشهایی درباره مصرف و کارآیی این واکسن ها مطرح شود. اگر پرسشهای خاصی دارید، با پزشک خود مشورت کنید تا متوجه شوید که آیا یکی از این دو واکسن برای شما مناسب است.
هدف از واکسن HPV چیست و چه کسانی باید واکسینه شوند؟
هدف از این واکسیناسیون این است که پس از آن که شخص از طریق آمیزش جنسی در معرض این ویروس قرار گرفت، از ایجاد عفونت دائمی جلوگیری شود. شواهد قوی علمی نشان داده است که عفونت دائمی HPV برای آغاز تشکیل شدن سرطان گردن رحم لازم است.
در سال 2006 ، FDA (سازمان غذا و داروی ایالات متحده) اولین واکسن HPV به نام گارداسیل (Gardacil) را برای استفاده در دختران و زنان بین سنین 9 تا 26 سال تأیید نمود. این واکسن به پیشگیری از عفونت ناشی از دو ویروس HPV کمک می کند باعث ایجاد اکثر موارد سرطان گردن رحم و ضایعات پیش سرطانی در گردن رحم می شوند. همچنین، این واکسن از دو HPV کمخطر جلوگیری میکند که باعث بروز 90% از موارد زگیل های تناسلی هستند.
در سال 2009 ، FDA واکسن دوم HPV به نام سرواریکس (Cervarix) را برای پیشگیری سرطان گردن رحم در دختران و زنان 10 تا 25 ساله تأیید نمود؛ و همچنین استفاده از گارداسیل را برای پیشگیری از ایجاد زگیلهای تناسلی در پسران و مردان 9 تا 26 ساله تأیید کرد.
این واکسن تا چه اندازه مؤثر است؟
در چند آزمایش بالینی گسترده که صورت گرفته است، مشخص شده این واکسن در پیشگیری از ضایعات پیش سرطانی گردن رحم بسیار مؤثر است، با این فرض که افراد از قبل (یعنی پیش از واکسیناسیون) دچار عفونت دائمی HPV نمیباشند. چون ضایعه پیش سرطانی پس از چند سال تکامل مییابد و بهصورت سرطانمهاجم در میآید، احتمالاً دست کم یک دهه طول میکشد تا شواهدی جمعآوری شود که تعداد موارد جدید سرطان گردن رحم در افرادی که واکسینه شدهاند کاهش یافته است. اما با در نظر گرفتن ارتباط بسیار قوی و شناخته شدهای که بین عفونت دائمی HPV ، تشکیل ضایعات پیش سرطانی گردن رحم، و سرطانگردن رحم وجود دارد، تقریباً بهطور حتم، با سپری شدن زمان کافی پیگیری، شاهد کاهش واضح و قابل ملاحظهای در خطر سرطان گردن رحم خواهیم بود.
آیا این واکسن فوراً عمل میکند؟ تا چه مدت تأثیر آن باقی میماند؟
بهنظر میآید این واکسن در پیشگیری عفونت دائمی HPV بسیار مؤثر است، به شرط آن که شخص از قبل دچار عفونت این ویروس نشده باشد. توجه به این نکته اهمیت دارد که این واکسن عفونت HPV که پیش از واکسیناسیون وجود داشته باشد را برطرف نمیسازد.
در حال حاضر نمیدانیم یک سری واکسیناسیون با واکسن HPV تا چه مدت مؤثر باقی میماند، و اینکه آیا واکسیناسیون باید تکرار شود، یا این که چند بار باید واکسیناسیون را تکرار نمود. دادههای موجود حاکی از آن است که، با انجام واکسیناسیون، ایمنی در یرابر ایجاد عفونت، در صورت قرار گرفتن در معرض ویروس، دست کم 3 تا 5 سال، و شاید برای مدت بسیار طولانیتر، باقی میماند. با پیگیری بیشتر وضعیت افرادی که در آزمایشات بالینی واکسینه شدهاند، درباره این که آیا، و چه هنگام، میزان ایمنی موجود به اندازهای کاهش مییابد که تکرار واکسیناسیون لازم شود اطلاعات مهمی بهدست خواهد آمد.
این واکسیناسیون چگونه بر نیاز زنان به انجام منظم پاپ اسمیر تأثیر میگذارد؟
درباره نحوهای که واکسیناسیون HPV بر رهنمودهای فعلی و کاملاً جا افتاده مربوط به پاپ اسمیر تأثیر میگذارد هیچ توصیه خاصی ارائه نشده است. در حال حاضر، شدیداً توصیه میشود که از رهنمودهای جاری پیروی شود. در آینده، کارشناسان این رشته دقیقاً این نکته مهم را بررسی خواهند کرد.
مهمترین چیزهایی که بیمار باید درباره واکسن HPV بداند چیست؟
دادههای موجود اشاره دارد واکسیناسیون HPV در پیشگیری از عفونت دائمی توسط ویروسی که میدانیم عامل ایجاد سرطان گردن رحم است، هم بیخطر و هم بسیار مؤثر میباشد. نکتهای که بسیار اهمیت دارد این است که بیماران درک کنند این واکسن برای پیشگیری از عفونت دائمی HPV استفاده میشود، و برای برطرف نمودن عفونتی که پیش از واکسیناسیون ایجاد شده است درمان مؤثری نمیباشد.