مری
مری در قفسۀ سینه است و در حدود 25 سانتی متر طول دارد.
این عضو بخشی از دستگاه گوارش است. غذا از طریق مری از دهان به معده منتقل میشود. مری لولهای ماهیچهای است. دیوارۀ مری چندین لایه دارد :
لایه داخلی یا پوشاننده : این بافت مری مرطوب است، به گونهای که غذا بتواند بهراحتي به معده برود.
زیر مخاط : غدد این لایه مخاط تولید میکنند. مخاط مری را مرطوب نگه میدارد.
لایۀ ماهیچه: ماهیچهها غذا را به سمت معده هل میدهند.
لایۀ بیرونی : لایۀ بیرونی سطح مری را میپوشاند.
سلولهای سرطانی
سرطان در سلولها آغاز میشود که تشکیلدهندة بافتها هستند، بافتها هم اعضای بدن را میسازند.
سلولهای طبیعی رشد میکنند و هنگامی که بدن به آنها نیاز دارد تقسیم میشوند تا سلولهای جدیدی تشکیل دهند. وقتی سلولهای طبیعی پیر میشوند و یا آسیب میبینند، میمیرند و سلولهای جدید جای آنها را میگیرند.
گاه، این فرآیند اشتباه پیش میرود. سلولهای جدید هنگامیکه بدن به آنها نیازی ندارد تشکیل میشوند و سلولهای پیر و یا آسیبدیده، برخلاف روال طبیعی، از بین نمیروند. ساخت سلولهای اضافه اغلب تشکیل تودهای از بافت را میدهد که به آن تومور میگویند.
تودههاي زائد (تومورها) در دیوارۀ مری خوشخیم (غیرسرطانی) و یا بدخیم (سرطانی) اند. در دیوارۀ نرم داخلی، بخشهای زبر غیرطبیعی، برآمدگیهای کوچک، یا یک تومور، ايجاد ميشود. تومورهای خوشخیم مثل تومورهای بدخیم (سرطانی) مضر و خطرناك نیستند.
تومورهای خوشخیم :
به ندرت تهدیدی برای زندگی به شمار میآیند.
قابل برداشتناند و معمولاً بار دیگر رشد نمیکنند.
به بافتهای اطراف حمله نمیکنند.
به بخشهای دیگر بدن گسترش نمییابند.
سرطان مری در سلولهای لایۀ درونی مری شروع میشود، و به مرور گاهی به طور عمقی به داخل مری و بافتهای اطراف حمله میکند. سلولهای سرطانی میتوانند با جداشدن از تومور اوليه گسترش یابند.
سلولهاي سرطاني گاهی وارد رگهای خونی و یا رگهای لنفاوی میشوند که شاخهای به تمام بافتهای بدن هستند. سلولهای سرطانی معمولاً به سایر بافتها میچسبند و رشد میکنند و تشکیل تومورهای جدیدی میدهند و به آن بافتها صدمه وارد میکنند. به پخش سلولهای سرطانی متاستاز میگویند.
انواع سرطان مری
دو نوع مهم از سرطان مری وجود دارد. هردو نوع به شیوۀ مشابهی تشخیص، درمان و مدیریت میشوند. دو نوع از رایجترین انواع سرطان مری را بر اساس شکل میکروسکوپی سلولهای سرطانی نامگذاری میکنند. هر دو نوع در سلولهای بافت داخلی مری شروع به رشد میکنند.
آدنوکارسینوم مری : این نوع معمولاً در قسمت پایین مری نزدیک به معده یافت میشود.
سرطان سلول سنگفرشی مری : این نوع سرطان معمولاً در قسمت بالای مری یافت میشود و در سراسر دنیا رایجترین نوع است.
عوامل بروز سرطان
وقتی که سرطان شما مشخص میشود، بسیار طبیعی است که با خود فکر کنید که چه چیزی باعث این بیماری شدهاست.
پزشکان به ندرت میتوانند توضیح دهند که چرا یکی به سرطان مری دچار میشود و دیگری دچار نمیشود، بههرحال، ما میدانیم افرادی که عوامل بروز سرطان خاصی دارند بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به سرطان مری قرار دارند. عامل بروز سرطان به عاملی میگویند که احتمال ابتلا به بیماری را افزایش میدهد.
بنابر مطالعات، این موارد عوامل بروز سرطان مری بودهاند:
سن 65 سال یا بالاتر : سن، عامل اصلی سرطان مری است. احتمال ابتلا به بیماری با افزایش سن افزایش مییابد. بیشترین افرادی که بیماری سرطان مری آنها مشخص شده است 65 ساله و یا مسنتر هستند.
مذکر بودن : در ایالات متحده، مردان سه برابر بیشتر از زنان درمعرض ابتلا به سرطان مری هستند.
استعمال دخانیات : افرادی که دخانیات مصرف میکنند بیشتر از افرادی که دخانیات مصرف نمیکنند در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
مصرف زیاد مشروبات الکلی : افرادی که بیش از سه بار در روز مشروبات الکلی مینوشند بیشتر از افراد غیرالکلی درمعرض ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی مری هستند. افراد الکلی که دخانیات هم مصرف میکنند در معرض خطر بسیار بالاتری نسبت به افرادی هستند که دخانیات مصرف نمیکنند. به عبارت دیگر، این دو عامل با کمک هم خطر ابتلا به بیماری را بسیار افزایش میدهند.
برنامۀ غذایی : مطالعات به ما میگویند که پیروی از برنامۀ غذایی که شامل مقدار کمی میوه و سبزی است خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش میدهد. به هرحال، نتایج مطالعات برنامۀ غذایی همیشه همدیگر را تأئید نمیکنند و جهت فهم بهتر اینکه چگونه برنامۀ غذایی بر خطر ابتلا به سرطان مری تأثیر میگذارد مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
چاقی مفرط : چاقی مفرط خطر ابتلا به آدنوکارسینوم مری را افزایش میدهد.
بازگشت (Reflux) اسید معده : بازگشت(Reflux) اسید یک جریان عقبگرد غیرطبیعی اسید معده به داخل مری است. بازگشت(Reflux) بسیار معمول است، علامت آن سوزش سردل است ولی در بعضی از افراد علائم خاصی ندارد. اسید معده معمولاً به بافت مری آسیب میرساند، و بعد از چندین سال، این آسیببافتی در بعضی افراد منجر به سرطان آدنوکارسینوم مری میشود.
Barrett Esophagus (مری بارت) : بازگشت(Reflux) اسید معده معمولاً به مری آسیب میرساند و به مرور باعث شرایطی معروف به مری بارت میشود. در این صورت، سلولهای قسمت پایینی مری غیرطبیعی هستند. بیشتر كساني که مبتلا به مریبارت هستند از آن بیاطلاعاند. وجود مریبارت باعث افزایش خطر ابتلا به آدنوکارسینوم مری میشود. این عامل خطرناکتر از بازگشت(Reflux) اسید به تنهایی است.
بسیاری دیگر از عوامل احتمالی بروز سرطان (از قبیل دخانیات بدون دود) نیز بررسی شدهاند. محققان به مطالعه در زمینۀ عوامل احتمالی بروز سرطان ادامه میدهند.
وجود عامل بروز سرطان بدین معنی نیست که فرد دچار سرطان مری خواهد شد. بیشتر كساني که عامل بروز سرطان در آنها ديده شده، هرگز دچار سرطان مری نمیشوند.
علائم:
سرطان مری در مراحل اولیه معمولاً علائمي از خون نشان نميدهد، اما با رشد بیشتر سرطان، شایعترین علائمی که بروز میکنند عبارتاند از:
غذا در مری گیر میکند و یا گاهی برمیگردد.
درد هنگام بلع غذا.
درد در قفسۀ سینه و ناحیۀ پشت.
کاهش وزن.
سوزش سر دل (یا ترش کردن).
صدای گرفته و یا سرفهای که طی دو هفته رفع نمیشود.
این علائم معمولاً در اثر سرطان مری و یا بيماريهاي ديگر بهوجود میآیند. اگر شما هر يك از این علائم را دارید باید به پزشک خود اطلاع دهید بهگونهای که بيماري مشخص و هر چه زودتر درمان شود.
تشخیص
اگر علائمی از نشانههای سرطان مری در خود ديديد، پزشک باید بفهمد که آیا این علائم واقعاً به علت سرطان بهوجود آمدهاند و یا علت دیگری دارند. پزشک شما را معاینه میکند و دربارۀ تاریخچۀ سلامت شخصی و خانوادگی شما سئوالاتی میپرسد. شما باید آزمایش خون بدهید یا یکی از این موارد را انجام دهید:
بلع باریم : بعد از اینکه شما محلول باریم را مینوشید، از مری و معدۀ شما با اشعۀ ایکس عکسبرداری میکنند. محلول باریم باعث میشود که مری شما در اشعۀ ایکس واضحتر دیدهشود. این آزمایش همچنین به سری دستگاه گوارش فوقانی معروف است.
آندوسکوپی : پزشک از لولهای باریک که مجهز به نور است (آندوسکوپ) برای بررسی مری شما استفاده میکند. پزشک ابتدا با اسپری بیحسی، حلق را بیحس میکند و گاهی هم جهت آرام کردن فرد، به او دارو میدهد. لوله را از دهان و یا بینی به مری میرسانند. پزشک شاید عنوان آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی Upper GI یا EGD و یا ازوفاگوسکوپی (Esophagoscopy) را برای این فرایند به کار ببرد.
نمونهبرداری: سرطان معمولاً در لایۀ درونی مری شروع میشود. پزشک از یک آندوسکوپ جهت برداشتن بافت از مری استفاده میکند. آسیبشناس، بافت را به منظور معاینۀ میکروسکوپی سلولهای سرطان بررسی میکند. نمونهبرداری تنها راه مطمئن جهت دانستن این امر است که آیا سلول سرطانی وجود دارد یا نه.
مرحله بندی :
اگر نمونهبرداری نشان دهد که سرطان دارید پزشک باید از مرحلۀ بیماری آگاه شود برای اینکه به شما کمک کند که بهترین درمان را انتخاب کنید.
مرحلهبندی تلاش دقیقی برای یافتن این موارد است :
سرطان تا چه عمقی به دیوارههای مری رسوخ كرده است؟
آیا سرطان به بافتهای اطراف رسوخ كرده است؟
آیا سرطان گسترش یافته است؟ در این صورت، به چه قسمتهايی از بدن منتشر شده است؟
زمانی که سرطان مری گسترش مییابد، اغلب در غدد لنفاوی مجاور یافت میشود. اگر سرطان به این غدد رسیده باشد، بعید نیست که به غدد لنفاوی دیگر، استخوانها و سایر اعضا گسترش یابد. علاوه بر این، سرطان مری گاهی به کبد و ریهها نیز نفوذ ميكند.
پزشک شما معمولاً دستور یک و یا چند مورد از آزمایشهای مرحلهبندی زیر را میدهد :
سونوگرافی آندوسکوپیک : پزشک لولهای باریک مجهز به نور (آندوسکوپ) را به داخل حلق که با دارو بیحس شده، میفرستد. امواج از بافتهای مری و اندام اطراف به بیرون میتابد. کامپیوتر تصویری از اکوها (بازتابها) بهوجود میآورد. تصویر نشان میدهد که سرطان تا چه عمقی به دیوارۀ مری نفوذ كرده است. پزشک معمولاً از يك سوزن براي برداشتن نمونۀ بافت از غدد لنفاوی استفاده میکند.
سیتیاسکن : یک دستگاه اشعۀ ايکس که متصل به کامپیوتر است یک سلسله تصاویر دقیق از قفسۀ سینه و شکم میگیرد. پزشکان از سیتیاسکن استفاده میکنند تا سرطان مری را که به غدد لنفاوی و یا سایر قسمتها گسترشيافته پیدا کنند. معمولاً از دهان و یا از طریق تزریق وریدی مادۀ حاجب دریافت میکنید. ماده حاجب باعث میشود که قسمتهای غیرعادي راحتتر مشاهده شوند.
ام.آر.آی : از یک آهنربای قوی متصل به کامپیوتر براي گرفتن عکسهای دقیق از بخشهای داخلی بدن استفاده میکنند. ام.آر.آی. نشان میدهد آیا سرطان در غدد لنفاوی و یا دیگر قسمتها منتشر شده است یا نه. گاهی، يك مادۀ حاجب به رگ تزريق ميشود. مادۀ حاجب باعث میشود که قسمتهای غیرطبیعی به طور واضحتری در تصاویر نشان داده شوند.
برش نگاری با گسیل پوزیترون ( PET Scan) : به شما مقدار کمی قند رادیواکتیو تزریق میشود. قند رادیواکتیو علامتهايي ارسال میکند که اسکنر برش نگاری با گسیل پوزیترون آن را دریافت میکند. اسکنر PET تصویری از قسمتهایی از بدن شما، یعنی جایی که شکر آنجا جذب میشود، بهوجود میآورد. سلولهای سرطانی در تصویر واضحتر نشان دادهمیشوند؛ چون آنها شکر را سریعتر از سلولهای طبیعی دريافت ميكند. اسکن PET نشان میدهد که آیا سرطان مری گسترش پیدا کرده است یا نه.
اسکن استخوان : مقدار کمی از مادۀ رادیواکتیو به بيمار تزریق میکنند. این ماده در خون حرکت میکند و در استخوانها جمع میشود. دستگاهی به نام اسکنر، پرتو را شناسایی و اندازهگیری میکند. اسکنر تصاویری از استخوانها به وجود میآورد، كه نشان میدهند سرطان به استخوانها سرایت کرده یا نه.
لاپاروسکوپی : بعد از اینکه بیمار، بیهوشی عمومی شد، جراح برشهای کوچکی در شکم ایجاد میکند، و لولۀ باریک و مجهز به نوري (لاپاروسکوپ) را به داخل شکم وارد میکند، و نمونههایی از غدد لنفاوی یا سایر بافتها را بهمنظور بررسی سلولهای سرطانی برمیدارد.
گاهی، مرحلهبندی تا بعد از جراحی جهت برداشتن سرطان و غدد لنفاوی مجاور کامل نمیشود.
وقتی سرطان از محل اولیۀ خود به قسمتهای دیگر بدن سرایت میکند، تومور جدید همان نوع از سلولهای غیرطبیعی و همان نام تومور اولیه را دارد. مثلاً، اگر سرطان مری به کبد سرایت کند، سلولهای سرطانی در کبد در واقع سلولهای سرطانی مری هستند. این بیماری، سرطان مری متاستاتیک است و نه سرطان کبد. به این دلیل، آن را به عنوان سرطان مری درمان میکنند و نه سرطان کبد. پزشکان تومور جدید را تومور بیماری “دوردست” و یا متاستاتیک مینامند.
مراحل سرطان مری به قرار زير است :
مرحلۀ صفر : سلولهای غیرطبیعی فقط در لایۀ داخلی مری مشاهده میشوند. به این مرحله کارسینوم در جا میگویند.
مرحلۀ1 : سرطان از طریق لایۀ داخلی به زیر مخاط واردشده و رشد کردهاست.
مرحلۀ 2 یکی از این موارد است :
سرطان از طریق لایۀ داخلی به زیر مخاط وارد میشود و سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی گسترش مییابد.
سرطان به لایۀ ماهیچهای هجوم میآورد. سلولهای سرطانی گاه در غدد لنفاوی یافت میشوند.
سرطان در لایۀ بیرونی مری رشد میکند.
مرحلۀ 3 یکی از این موارد است :
سرطان در لایۀ بیرونی مری رشد میکند و سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی منتشر ميشوند.
سرطان به بافتهای مجاور از قبیل راههای تنفسی نفوذ كرده و گاه به غدد لنفاوی نيز رسوخ میکند.
مرحلۀ 4 : سلولهای سرطانی به اندام دوردست از قبیل کبد گسترش یافتهاند.
درمان :
افراد مبتلا به سرطان مری چندین راه درمانی دارند. این راهها عبارتاند از: جراحی، پرتودرمانی، شیمیدرمانی و یا ترکیبی از هر روش درمانی. مثلاً، پرتودرمانی و شیمیدرمانی معمولاً قبل و یا بعد از عمل جراحی انجام میشوند.
اینکه چه نوع درمانی برای شما مناسب است اساساً بستگی به موارد زیر دارد :
سرطان در کجای مری قرار گرفته است؟
آیا سرطان به بافتهای مجاور هجوم بردهاست؟
آیا سرطان به غدد لنفاوی و یا اندام دیگر رسوخ كرده است؟
علائم موجود در بیمار.
سلامت عمومی بیمار.
مهار سرطان مری با درمانهای فعلی بسیار مشکل است. به همین دلیل، بسیاری از پزشکان افراد مبتلا به این بیماری را تشویق به شرکت در پژوهشهای بالینی – مطالعات تحقیقاتی در مورد شیوههای جدید درمان – میکنند. پژوهشهای بالینی گزینۀ مناسبي برای افراد مبتلا به سرطان مری در هر يك از مراحل است.
معمولاً گروهی از کارشناسان امور درمان به شما کمک میکنند. پزشک گاه شما را به متخصصی ارجاع میدهد و یا شما تقاضای مراجعۀ به پزشک ديگري را میکنید. شاید هم بخواهید به متخصص بیماریهای گوارشی، پزشکی که در درمان مشکلات مربوط به اعضای گوارشی تخصص دارد، مراجعه کنید. کارشناسان دیگری که به درمان سرطان مری میپردازند عبارتاند از جراحان سینهای، تومورشناسان و همچنین تومورشناسان پرتودرمان. گروه خدمات سلامت همچنین شامل یک پرستار تومورشناس، و یک کارشناس رسمی تغذیه است. اگر راههای تنفسی به سرطان مبتلا شده باشد، معمولاً درمانگر تنفسی هم جزء گروه درمانی است.
گروه خدمات سلامت شما راههای درمانی، نتایج مورد انتظار، و عوارض جانبی احتمالی را برایتان توضیح میدهند. از آنجایی که درمان سرطان اغلب به سلولها و بافتهای سالم نیز آسیب می رساند، عوارض جانبی بسیار رایج است. پیش از اینکه درمان آغاز شود، از گروه خدمات سلامت خود دربارۀ عوارض جانبی احتمالی و اینکه چگونه درمان، فعالیتهای طبیعی شما را تغییر میدهد، بپرسید. شما و گروه خدمات سلامت شما میتوانید به یکدیگر در اجرای یک طرح درمانی که برطرف کنندۀ نیازهای شما باشد کمک کنید.
جراحی
جراحیهای گوناگوني برای سرطان مری وجود دارد. نوع جراحی بستگی به این دارد که سرطان در کجا واقع شدهاست. جراح گاهی تمامی مری و یا فقط قسمتی را که به سرطان مبتلا شده، برمیدارد. معمولاً، جراح تنها بخشی از مری را که مبتلا به سرطان است، غدد لنفاوی و بافتهای نرم مجاور را برمیدارد. بعيد نيست قسمتی و یا کل معده را هم بردارند. شما میتوانید با پزشک دربارۀ نوع جراحی و اینکه کدام یک برایتان مناسبتر است با هم صحبت کنید.
جراح برشهایی را در قفسۀ سینه و شکم جهت برداشتن غدههاي سرطاني ایجاد میکند. در بسیاری از موارد، جراح معده را بالاتر میکشد و آن را به قسمت باقیماندۀ مری وصل میکند. و یا از بخشی از روده براي اتصال معده به قسمت باقیماندۀ مری استفاده میکند. جراح شاید از قسمتی از رودۀ کوچک و یا رودۀ بزرگ برای این کار استفاده کند. اگر معده را بردارد، از قسمتی از روده جهت اتصال به قسمت مری به رودۀ کوچک استفاده میکند.
هنگام جراحی، جراح معمولاً یک لولۀ تغذیه در روده کوچک قرار میدهد. این لوله به بیمار کمک میکند تا زمانی که دورۀ نقاهت را طی میکند مواد مغذی کافی دریافت کند. اطلاعات مربوط به تغذیۀ بعد از عمل جراحی در بخش قسمت تغذیه وجود دارد.
شاید چند روز اول بعد از عمل احساس درد کنید. به هرحال، داروها کمک میکنند تا درد مهار شود. پیش از جراحی، بهتر است درمورد تسکین درد با گروه خدمات پزشكي خود گفتوگو کنید. پس از جراحی، گروه در صورتی که شما نیاز به مسكن بیشتری داشته باشید میتواند برنامه را با نیاز شما تطبیق دهد.
گروه خدمات پزشكي مراقب علائم نشت غذا از قسمتهای تازه متصل شده در دستگاه گوارشی شماست. آنها همچنین مراقب التهاب ریه و یا سایر عفونتها، مشکلات تنفسی، خونریزی، و یا مشکلات دیگری هستند که نیاز به درمان دارند.
مدت زمان دورۀ نقاهت هر فرد با دیگري فرق میکند و به نوع جراحی هم بستگی دارد. شاید برای حداقل یک هفته در بیمارستان بستری باشید.
پرتودرمانی
در پرتودرمانی (که به رادیوتراپی هم معروف است) برای نابودی سرطان از اشعۀ پرانرژی ستفاده میکنند كه تنها سلولهای ناحیۀ تحت درمان را هدف قرار میدهد.
از پرتودرمانی گاه قبل و یا بعد از جراحی استفاده میشود و یا به جای جراحی از آن استفاده میکنند. از پرتودرمانی معمولاً همراه با شیمیدرمانی بهمنظور درمان سرطان مری استفاده میکنند.
پزشکان از دو نوع پرتودرمانی براي درمان سرطان مری استفاده میکنند. بعضی افراد هردو نوع را دریافت میکنند:
پرتودرمانی خارجی: پرتو از دستگاهی خارج از بدن تابانده ميشود. دستگاه، پرتو را بر غدد سرطاني هدفگیری میکند. پرتودرماني در بیمارستان و یا درمانگاه انجام ميشود، و معمولاً 5 روز در هفته و چندین هفته ادامه مییابد.
پرتودرمانی داخلی (پرتودرمانی از فاصلۀ نزدیک): پزشک گلوی شما را با اسپری بیحسی، بیحس میکند و به شما داروی آرامشبخش میدهد، و سپس پزشک لولهای را داخل مری فرو ميبرد. پرتو از داخل لوله وارد بدن میشود. هنگامی که لوله را برمیدارند، هیچگونه آثار رادیواکتیوی در بدن باقی نمیماند، معمولاً، تنها یک دوره درمان صورت میگیرد.
عوارض جانبی درمان اساساً بستگی به میزان پرتو و نوع پرتو دارد. پرتودرمانی خارجی بر قفسۀ سینه و شکم، گاه باعث سوزش گلو، دردی شبیه به سوزش سردل (یا ترش کردن)، و یا درد در معده و روده میشود. بیمار معمولاً دچار حالت تهوع و یا اسهال هم میشود.
گروه خدمات پزشكي میتواند داروهایی به شما بدهد تا مانع این مشکلات بشود و یا آنها را مهار کند.
همچنین گاهی پوست شما در قسمتهای تحت درمان، قرمز، خشک و یا حساس میشود. موهای قسمت تحت درمان هم معمولاً میریزد. یک عارضۀ جانبی پرتودرمانی که در ناحیۀ قفسۀ سینه کمتر اتفاق میافتد، آسیب به ریه، قلب و یا نخاع است.
احتمالاً در طی پرتودرمانی و بخصوص در هفتههای نهایی پرتودرمانی خارجی بسیار احساس خستگی میکنید. همچنین بعید نیست چند هفته بعد از اتمام دورۀ پرتودرمانی نیز این احساس خستگی را داشتهباشید. استراحت بسیار مهم است، اما پزشکان معمولاً به بیماران توصیه میکنند حتیالمقدور فعال بمانند. پرتودرمانی منجر به مشکلات بلع غذا هم میشود. مثلاً گاهی، پرتودرمانی به مری آسیب میرساند و بلع غذا را برای شما دردناک میکند. و یا پرتو، باعث باریکترشدن مری میشود. بعید نیست پیش از پرتودرمانی، یک لولۀ پلاستیکی وارد مری کنند تا آن را باز نگه دارند. اگر پرتودرمانی منجر به مشکل بلع غذا شود، در غذا خوردن دچار مشکلاتی میشوید. از گروه خدمات پزشكي خود دربارۀ تغذیه مناسب بپرسید.
شیمیدرمانی
بیشتر بيماران مبتلابه سرطان مری شیمیدرمانی میشوند. در شیمیدرمانی، از داروهایی جهت تخریب سلولهای سرطانی استفاده میشود. داروها از طریق تزریق درونوريدي به بيمار رسانده میشوند. درمان معمولاً در کلینیک، مطب پزشک، و یا در منزل صورت میگیرد. برخی از بيماران براي شيميدرماني نیاز به بستریشدن دارند.
شیمیدرمانی بهصورت دورهای انجام میشود. هر دوره شامل یک دورۀ درمان و یک دورۀ استراحت است.
عوارض جانبی اساساً به نوع داروها و میزان آن بستگی دارد. شیمیدرمانی سلولهای سرطانی را که سریع رشد میکنند از بین میبرد، اما به سلولهای طبیعی هم که سریع رشد میکنند آسیب میرساند:
سلولهای خونی : هنگامی که شیمیدرمانی میزان سلولهای خونی سالم را پایین میآورد. احتمال بیشتری وجود دارد که شما مبتلا به عفونتها و یا بدون دلیل مشخصی دچار کبودی بدن و یا خونریزی شوید و نیز احساس ضعف و خستگی زیاد کنید. گروه خدمات بهداشتي شما گاه شیمیدرمانی را برای مدت کوتاهی متوقف میکنند و یا میزان دارو را کاهش میدهند. داروهایی نیز وجود دارد که به بدن شما کمک میکنند تا سلولهای خونی جدید بسازد.
سلولهای ریشۀمو : شیمیدرمانی معمولاً منجر به ریزش مو میشود، ولي بعد از پايان درمان، آنها باز رشد خواهند کرد ولی در رنگ و بافت مو تغییر ایجاد میشود.
سلولهایی که دستگاه گوارش را میپوشانند : شیمیدرمانی باعث کماشتهایی، حالت تهوع و استفراغ، اسهال و یا سوزش دهان و لب میشود.
گروه خدمات پزشكي شما میتواند داروهایی را به شما تجویز و یا شیوههای دیگری را جهت کمک در رفع این مشکلات پیشنهاد کند.
عوارض جانبی دیگر شامل خارش پوست، درد مفاصل، حس سوزش یا بی حسی در دستها یا پاها، مشکلات شنوایی، و یا تورم پاها است. گروه خدمات پزشكي شما راههایی را برای مهار بسیاری از این مشکلات ارائه میکند. بسیاری از این عوارض پس از اتمام درمان فروكش ميكنند.